Artikel Freya: Acupunctuur & Vruchtbaarheid

Het lichaam in balans, Freya Magazine (februari 2006), over acupunctuur en Chinese kruiden. Door Hanneke Nusselder.

Uit een Duits onderzoek blijkt dat acupunctuur bij een IVF behandeling de kansen van de vrouw om zwanger te worden, aanmerkelijk vergroten. Van de vrouwen die vlak voor en vlak na de terugplaatsing met acupunctuur behandeld waren, werd 42,5% zwanger. Een even groot aantal vrouwen in de controle-groep kreeg alleen de terugplaatsing. Hiervan werd 26,3% zwanger. In beide groepen waren de vrouwen gemiddeld 32 jaar en hadden zij al twee eerdere IVF behandelingen ondergaan. Dit onderzoek publiceerden de onderzoekers in het Engelse blad “Fertility and Sterility”.* Acupunctuur is afkomstig uit de Chinese geneeskunst. De Chinezen benaderen de geneeskunde op een andere manier dan wij dat in de westerse wereld doen. Er wordt op een holistische manier naar de mens gekeken. Dat wil zeggen: de mens als geheel en dus niet alleen de op zichzelf staande ziekte of het symptoom. Hierbij gebruikt de Chinese arts verschillende benaderingen: de traditionele (westerse) geneeskunst, acupunctuur, massage en kruidentherapie.

Energiehuishouding

In de Chinese geneeskunst, en dus ook bij acupunctuur, kijkt men bij het lichamelijk welzijn van de mens naar zijn energiehuishouding. De energie circuleert door het lichaam via een stelsel van kanalen, ook wel meridianen genoemd. Er zijn twaalf hoofdmeridianen die elk in verbinding staan met een orgaan. De meridianen zijn voor het oog niet zichtbaar.

Als de energie niet in balans is dan betekent dit dat men ergens in het lichaam een teveel of een tekort aan energie heeft. De energie kan ook stagneren, waardoor hij helemaal niet meer door het lichaam circuleert. Wanneer de energie voor lange tijd uit balans is, kunnen ziekten aan de organen ontstaan. De voeding voor de energiehuishouding is afkomstig uit de organen en wordt dus bepaald door het eten en drinken van de mens en uit zijn levenswijze. Ook erfelijke eigenschappen spelen een rol bij de energieproductie. Ieder mens heeft dus zijn eigen energiehuishouding. Voor de acupuncturist is het daarom belangrijk om zoveel mogelijk te weten te komen over de patiënt en zijn leefstijl.

Veel aandoeningen kunnen met acupunctuur behandeld worden, zoals allergieën, hoofdpijn, maag- en darmklachten en algemene pijnklachten. Bij de behandeling worden bepaalde punten op het lichaam (corresponderend met de meridianen) aangeprikt. Hier voelt de patiënt weinig tot niets van. Acupuncturisten maken hiervoor gebruik van wegwerpnaalden.

Temperatuurcurve

Een nog uitgebreidere manier van behandelen is om acupunctuur aan te vullen met het gebruik van Chinese kruiden. Hierbij gaat het om het combineren van verschillende kruiden(formules) die zijn afgestemd op de patiënt.

Ook in Nederland werken enkele acupuncturisten met Chinese kruiden. Twee van hen zijn Gilles Stoop en zijn Chinese echtgenote Yuhsin Chung. Zij leerden elkaar in China kennen, waar Yuhsin werkzaam was op de gynaecologische afdeling van een ziekenhuis en Gilles stage liep voor zijn opleiding als acupuncturist. In hun praktijk in Utrecht en Rotterdam zien zij o.a. veel vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen en begeleiden deze zonodig bij een IVF traject.

Bij vruchtbaarheid speelt de hormoonhuishouding van de vrouw een grote rol. De cyclus van de vrouw is een afspiegeling van de manier waarop de hormonen in haar lichaam werken. Het verloop van deze cyclus is daarom een belangrijke informatiebron voor de acupuncturisten. “Om te beginnen willen wij de geschiedenis van de menstruatie in kaart brengen, ”vertelt Gilles. “We vragen dus naar de leeftijd van de eerste menstruatie, of de vrouw de pil geslikt heeft en wanneer ze daarmee is begonnen, heeft zij last gehad van de menstruatie, heeft ze veel bloedverlies of juist niet en is er pijn tijdens de menstruatie of ovulatie? Zo begint zich langzaam aan een beeld te vormen. Daarnaast vragen wij de vrouw een temperatuurcurve bij te houden, waaruit we heel veel informatie kunnen halen.”“Uit die temperatuurcurve kunnen we een groot deel van de hormoonhuishouding aflezen,” vult Yuhsin Chung aan. “Dus niet alleen het moment van de ovulatie, maar ook wat daaraan vooraf gaat en wat er na de ovulatie met het lichaam van de vrouw gebeurt. Ook denken veel vrouwen dat ze een regelmatige cyclus hebben, maar als je daar dan beter naar kijkt, blijkt dat er maandelijks toch verschillen in voorkomen.”Eigenlijk alle aspecten van de menstruatie zijn van belang: hoe komt de menstruatie op gang, is er veel bloedverlies of juist weinig en welke kleur heeft het bloed? Dit zegt allemaal iets over de hormoonproductie en daarmee over de vruchtbaarheid.Aan de hand van al deze gegevens wordt met behulp van acupunctuur en het gebruik van Chinese kruiden een behandeling op de vrouw afgestemd, die de cyclus zo goed mogelijk laat verlopen en het lichaam van de vrouw voorbereidt op een zwangerschap.Naast de temperatuurcurve en de mondelinge informatie werken de acupuncturisten ook met de tongdiagnose en de polsdiagnose. Het voelen van de pols is meer dan alleen het beluisteren van de hartslag. Het geeft een beeld over de verhoudingen van de meridianen en over de gezondheids- of ziektetoestand van de mens. Bij de tongdiagnose spelen de vorm, de kleur en het beslag van de tong een rol.

Vrouwenzaken

Yuhsin vertelt dat in China anders tegen een aantal “vrouwenzaken” wordt aangekeken. “Omdat het lichamelijk welzijn zo sterk samen hangt met de energiehuishouding, is het van belang dat die energie in balans wordt gehouden. Als er veel energie wegstroomt, zoals door het bloedverlies tijdens de menstruatie, dan moet je ervoor zorgen dat die energie weer wordt opgebouwd.”

Een bevalling kost extreem veel energie, legt Yuhsin uit. Zij was heel verbaasd dat vrouwen in Nederland zo snel na de bevalling alweer rondlopen en met de baby buiten gaan wandelen. Toen zij zelf een jaar geleden een zoon kreeg, bleef zij drie weken in bed, terwijl haar moeder, die was overgekomen uit China, voor haar zorgde. “Natuurlijk moeten de omstandigheden dat ook wel mogelijk maken,” vult Gilles aan, “maar het maakt wel duidelijk dat het voor de Chinese vrouw niet gebruikelijk is om zo snel na de bevalling haar oude ritme alweer op te pakken.”

Om dezelfde reden adviseren Gilles en Yuhsin hun patiënten ook om regelmatig even rust te nemen tijdens de behandelingen. “Dat is eigenlijk altijd goed voor je lichaam en je geest,” zegt Gilles. “Verder is het belangrijk dat een vrouw zo min mogelijk stress heeft tijdens een behandeling, maar dat is natuurlijk moeilijk. Ik probeer daar wel mee te helpen door middel van acupunctuur. Soms raden we een vrouw aan voor dit emotionele deel professionele hulp te zoeken.”

Kruiden

Als vrouwen na een IVF behandeling zwanger worden, blijven ze vaak lange tijd onrustig en onzeker. Door wat er aan de zwangerschap vooraf is gegaan, zijn deze vrouwen bang dat er alsnog iets mis gaat. “Met acupunctuur kun je dan de punten aanprikken die rust geven,” legt Gilles uit. “Ook kun je kruiden voorschrijven die ervoor zorgen dat de foetus blijft zitten.” Overigens mogen tijdens de zwangerschap bepaalde punten in het lichaam niet worden aangeprikt en tijdens de menstruatie wordt de behandeling aangepast.

De kruiden die het echtpaar in hun praktijk gebruikt, bestellen ze bij een daarin gespecialiseerde apotheek. “Wij hebben zelf geen bemoeienis met de afwikkeling en zijn ook financieel daarvan onafhankelijk. We faxen aan de apotheek door welke kruiden een patiënt moet hebben en zij zorgen vervolgens voor het samenstellen ervan en het opsturen van de kruiden naar de patiënt.” De kruiden zijn vermalen tot poedervorm en worden door de patiënt vermengd met een half glas lauw water.

Mannen

Naast vruchtbaarheidsproblemen behandelen Gilles en Yushin ook vrouwen met andere hormonale problemen, zoals PMS, overgangsklachten, PCOS of endometriose. “Natuurlijk kun je niet alles genezen en ook niet alle IVF behandelingen zullen succesvol zijn als een vrouw hier behandeld is. Maar vrouwen voelen zich eigenlijk altijd beter als ze hier geweest zijn,” vertelt Gilles.

Tenslotte merkt Yuhsin op dat zij ook nadrukkelijk mannen adviseert om te komen. “Dat gebeurt heel weinig, maar het zou wel heel goed zijn. Bij mannen kunnen we door acupunctuur en kruidenbehandeling bijvoorbeeld de spermakwaliteit verbeteren.

”Acupunctuur wordt meestal vergoed door de verzekeraar in een aanvullende verzekering als de acupuncturist is aangesloten bij een beroepsvereniging zoals de de Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur.

Acupunctuurpraktijk: www.acupuncturist.nl* “Fertility and Sterility”, april 2002